واشنگتن، 31 ماه مه (رویترز) – یک منبع مطلع در این نشست گفته است که نخست وزیر قطر در ماه جاری با رهبر طالبان مذاکرات محرمانه ای را برای حل تنش با جامعه بین المللی انجام داده که نشان دهنده تمایل حاکمان افغانستان برای گفتگو برای پایان دادن به انزوای آنهاست.این درحالی است که تالبان پیش از این گفته بودند که درسفر نخست وزیر قطر به قندهار رهبرآنها از دیدار با او اجتناب کرده است.
نشست 12 می در شهر قندهار در جنوب افغانستان بین محمد بن عبدالرحمن آل ثانی نخست وزیر قطر و هیبت الله آخون زاده اولین دیداری است که رهبر منزوی طالبان با یک رهبر خارجی انجام داده است.این منبع گفته است که دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در جریان گفتگوها قرار گرفته و در حال “هماهنگی روی همه موضوعات مورد بحث” ، از جمله ادامه گفتگو با طالبان است.این منبع که نخواسته نامش فاش شود، گفته است که از دیگر موضوعاتی که شیخ محمد با هیبت الله مطرح کرده است، نیاز به پایان دادن به ممنوعیت تحصیل دختران و اشتغال زنان توسط طالبان است.
این نشست نشاندهنده موفقیت دیپلماتیک قطر است که از محدودیتهای طالبان بر زنان انتقاد کرده و در عین حال از روابط دیرینه با آنان برای فشار درجهت تعامل عمیقتر جامعه بینالمللی با تالبان استفاده میکند. ایالات متحده از طالبان خواسته است تا به ممنوعیت تحصیل وکار دختران و زنان ، از جمله برای آژانسهای سازمان ملل و گروههای بشردوستانه، پایان دهد ودیگر کسان خارج از صفوف طالبان را به دولت خود بیاورند.
اظهارات این منبع حاکی از آن است که واشنگتن از افزایش مذاکرات سطح پایین به امید پیشرفتی که میتواند به تنها ممنوعیتهای جهان پایان دهد و بحرانهای انسانی و مالی وخیم را که دهها میلیون رادرافغانستان گرسنه و بیکار کرده است، کاهش دهد، حمایت میکند. .
کاخ سفید از اظهار نظر درباره این مذاکرات خودداری کرد. وزارت امور خارجه و سفارت قطر در واشنگتن به درخواست ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند.طالبان به درخواست مصاحبه رویترز برای اظهار نظر دراین باره پاسخ ندادند.آموزش، ممنوعیت اشتغال محدودیتهای تحصیلی و کار زنان، کمکهای بشردوستانه را با مشکل مواجه کرده است و دلیل اصلی اینکه چرا هیچ کشوری حکومت طالبان را از زمانی که قدرت را در آگست 2021 به دست گرفتند، به رسمیت شناخته است، همین موضوع است. بر اساس گزارش سازمان ملل که در ماه مارچ در شورای حقوق بشر در ژنو ارائه شد، رفتار طالبان با زنان و دختران می تواند «جنایت علیه بشریت» باشد. طالبان می گویند که مطابق با تفسیر آنها از قوانین اسلامی و آداب و رسوم افغانستان به حقوق زنان احترام می گذارند.هیبتالله، یک اسلامگرای تندرو، تمایل چندانی برای سازش در احکامش نشان نداده است.
دیدار او با شیخ محمد، اما، نشان می دهد که او آماده است تا راه هایی را برای پایان دادن به انزوای افغانستان و تقویت برنامه های امدادی در حالی که کشور در گرسنگی و فقر فرو می رود، جستجو کند.این منبع گفته: این دیدار بسیار مثبت بود. هیبت الله “بسیار علاقه مند” به ادامه گفتگو با جامعه جهانی بود.اما به رسمیت شناختن نهایی دولت طالبان توسط سایر کشورها، که اعضای ارشد آن همچنان تحت تحریم های ایالات متحده و بین المللی قرار دارند، با توجه به رفتار آنها با زنان و سابقه ضعیف حقوق بشر، چندان امیدوارکننده نیست.
این منبع گفته که شیخ محمد با هیبت الله، نیاز به رفع ممنوعیت های تحصیل و اشتغال زنان، از جمله ممنوعیت کار آنها برای آژانس های سازمان ملل و دیگر گروه های بشردوستانه را مطرح کرد.ادارهء طالبان از ماه جنوری وعده داده است که بادستورالعمل های مکتوب به گروه های امدادی اجازه می دهد تا با کارمندان زن فعالیت کنند.طالبان در ماه مارچ 2022 دختران را از تحصیل در دبیرستان منع کرد و در ماه دسامبر این ممنوعیت را به دانشگاه ها تعمیم داد.آنها می گویند زمانی که “شرایط” از جمله تدوین یک برنامه درسی اسلامی فراهم شود، مدارس متوسطه را به روی دختران باز می کنند.
این منبع گفته که شیخ محمد و هیبت الله همچنین در مورد تلاش ها برای رفع بحران انسانی در افغانستان گفتگو کردند.سازمان ملل متحد می گوید که تقریباً سه چهارم از جمعیت 40 میلیونی افغانستان به کمک نیاز دارند و هشدار داده است که بودجه در حال قطع است.این منبع گفته که شیخ محمد با هیبت الله “تداوم تلاش های ” طالبان در زمینه مبارزه با تروریسم را مطرح کرد که اشاره ای آشکار به تلاش کابل برای سرکوب یک گروه وابسته به دولت اسلامی داعش است.دشمن اصلی ایدئولوژیک طالبان بیشتر در شرق افغانستان مستقر است اما اقلیت ها و سفارتخانه ها را در کابل هدف قرار داده است.
ایالات متحده و متحدانش می گویند که طالبان اعضای القاعده و طالبان پاکستان را پناه می دهند. طالبان افغانستان این موضوع را تکذیب می کند.شیخ محمد که به عنوان وزیر خارجه قطر نیز فعالیت می کند، در همان روزی که با رهبر عالی کشور دیدار کرد، در قندهار با ملا حسن آخوند، نخست وزیر طالبان، به طور علنی دیدار کرد. او را رئیس اطلاعات قطر همراهی می کرد.با این حال، هیچ یک از طرفین مذاکرات با هیبت الله را فاش نکردند.رهبرطالبان تقریباً هرگز قندهار را ترک نمیکند، اما از سال 2016 تاکنون رهبر مذهبی، سیاسی و نظامی طالبان بوده است و این جنبش را به سوی پیروزی بر دولت کابل هدایت میکند.
قطر در سال 2013 به ستیزه این جویان اجازه داد دفتر سیاسی در دوحه باز کنند و مذاکرات آنها با واشنگتن را تسهیل کرد که منجر به توافق سال 2020 برای خروج نیروهای بین المللی تحت رهبری ایالات متحده شد که آنها 20 سال با آن جنگیدند.در حالی که پادشاهی کوچک خلیج فارس هیچ روابط دیپلماتیک رسمی با افغانستان ندارد، سفارت آن در کابل باز است و منافع ایالات متحده را در آنجا نمایندگی می کند.قطر مدتهاست که جامعه بینالمللی را تحت فشار قرار داده است تا با «نقشه راه» گامهایی برای به رسمیت شناختن طالبان موافقت کند، با این استدلال که انزوای افغانستان میتواند امنیت منطقه را بدتر کند.