پیشینۀ نوروز به درستی روشن نیست، بیشتر شاید به این دلیل که این جشن پیوند بنیادین به طبیعت و گردش فصول و ایام دارد و بنا بر این به قدمت انسان در بخش های وسیعی از آسیا و هم گام با طبیعت وجود داشته است. برخی از روایتهای تاریخی، آغاز نوروز را به بابلیان نسبت میدهد. بر طبق این روایتها،رواج نوروز به سال ۵۳۸ (قبل از میلاد) یعنی زمان حملۀ کوروش بزرگ به بابل باز میگردد. از لوحههای بازمانده چنین بر میآید که این جشن تقریباً از ۲۳۴۰ سال، پیش از میلاد، شناخته شده بود. اما در این مورد تفاسیر و پژوهشهای متنوعی وجود دارد. در حال حاضر اما بیش از سیصد میلیون انسان در بخش های وسیعی از قاره آسیا این جشن باستانی را گرامی می دارند. جشنی که در بیش از دوازده کشور به ص ورت رسمی برگزار می شود و درکشورهای بسیاری در منطقه به عنوان یکی از جشن های مهم شناخته می شود. درسال 2010 سازمان ملل متحد نیز نوروز را به عنوان یک مناسبت جهانی به رسمیت شناخت. در هفتاد و یکمین نشست شصت و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد که بعد از ظهر روز سه شنبه ۲۳ فوریه( ۴ اسفند) در مقر این سازمان در نیویورک برگزار شد، شرکت کنندگان، با تصویب قطعنامه ای عید نوروز را به رسمیت شناختند.
در خبر منتشرشده از سوی سازمان ملل متحد که در آن زمان از جمله در بی بی سی منتشر شده، دربارۀ اهمیت نوروز آمده است: ” نوروز برای بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان، آغاز سال نو است و بیش از سه هزار سال است که در مناطقی از بالکان، منطقه دریای سیاه، قفقاز، آسیای مرکزی و خاورمیانه و نقاط دیگری از جهان جشن گرفته می شود.”در این متن از نوروز به عنوان روزی برای دعوت مردم به درک متقابل و گفتوگوی فرهنگ ها نام برده شد .با تصویب سازمان ملل متحد از این پس همه کشورهای عضو این سازمان باید در تقویم های رسمی شان روز۲۱ مارس/مارچ را به عنوان نوروز ثبت کنند و برای حفظ و توسعه فرهنگ و سنت های آن تلاش کنند. پیشتر سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) نوروز را در فهرست میراث فرهنگی معنوی بشر قرار داده بود.
بنا براین چنانچه دیده می شود این جشن کهن و باستانی که یکی از درخشان ترین نمادهای فرهنگی و تمدنی حوزه زبان فارسی است، با پیشینۀ تاریخی خود تاریخ درخشنده ای دارد و تا به امروز نیز با وجود تحولات متنوع اجتماعی در قرن بیست و یک میلادی، همچنان با شکوه و جلال خود ایستاده است و گرامی داشته می شود، چنانچه سازمان ملل متحد، سازمان فرهنگی ملل متحد یونسکو، بسیاری از کشورهای منطقه و جهان از جمله ایالات متحده آمریکا و در سال گذشته شهر واشنگتن دی سی پایتخت این کشور، نوروز را منحیث جشنی که نماد فرهنگ شهروندی و انسانی است، به رسمیت می پذیرند و گرامی می دارند. در سال ۲۰۰۹ پارلمان فدرال کانادا، اولین روز بهار هر سال را به عنوان نوروز (Nowruz Day)، نامگذاری کرد.
جغرافیای نوروز با نام نوروز یا مشابه آن، سراسر خاورمیانه، بالکان، قزاقستان، تاتارستان، در آسیای میانه چین غربی (ترکستان چین)، سودان، زنگبار، در آسیای کوچک سراسر قفقاز تا آستراخان و نیز آمریکای شمالی، هندوستان، پاکستان، بنگلادش، بوتان، نپال و تبت را شامل میشود. نوروز برعلاوه کشورهایی که درآن به صورت رسمی و با تعطیلی عمومی برگزار می شود، در بسیاری از کشور های قاره آمریکا، اروپا و آسترالیا به وسیلۀ مهاجرانی که از کشورهای حوزۀ نوروز آمده اند، جشن گرفته می شود و به عنوان بخشی از هویت آن کشورها مطرح است.
