ماههاِی متوالی، آراستهترین سرباز آسترالیایی در دادگاه سیدنی نشسته بود و دهها شاهد او را به جنایات جنگی، قلدری و تعرض به شریک زندگی اش متهم کردند.
این مرد 44 ساله اما از سه روزنامه استرالیایی به دلیل مجموعه ای از مقالات آنها در سال 2018 شکایت کرد که به گفتهء او باعث بدنامی او شده اند. او استدلال می کند که آنها زندگی او را با ترسیم او به عنوان یک مرد سنگدل که قوانین اخلاقی و قانونی جنگ را زیر پا گذاشته و کشورش را رسوا کرده است، ویران کردند.اما این رسانه ها می گویند حقیقت را گزارش داده و برای اثبات آن تلاش کرده اند.این اولین بار درتاریخ است که دادگاهی موظف به ارزیابی اتهامات مربوط به جنایات جنگی توسط نیروهای استرالیایی می شود.
این محاکمه که 110 روز به طول انجامید و (16.3 میلیون دالر،) هزینه داشت، شواهد عجیب و غریبی در مورد هر جنبه از زندگی آقای رابرتز اسمیت شنیده است.پرونده ای که جنجال های رسانه ای را برانگیخت، توجه ملی را به خود جلب کرد و آقای رابرتز اسمیت را به چهره برجستهء متهم جنایات جنگی استرالیا در افغانستان تبدیل کرد.پس از بررسی حجم زیادی از شواهد، این هفته یک قاضی قرار است در مورد این پرونده تاریخی تصمیم گیری کند. قهرمان یا جنایتکار؟
هنگامی که آقای رابرتز اسمیت آخرین وظیفهء خود را در افغانستان در سال 2012 به پایان رساند، به عنوان «یک قهرمان» به خانه بازگشت.او بالاترین جایزه نظامی استرالیا صلیب ویکتوریا را به خاطر پیروزی برطالبانی که به گروه ویژه او (SAS) حمله کرده بودند، دریافت کرد.او تحسین های بیشتری را نیز دریافت کرد. او در سال 2013 عنوان پدر سال را به خود اختصاص داد، به سمتهای اجرایی برجسته منصوب شد، سخنرانیهای معتبری داشت و چهره اش در پرترههای عظیم در یادبود جنگ استرالیا به نمایش درآمد.
اما وجههء عمومی درخشان آقای رابرتز اسمیت در سال 2018 زمانی که روزنامه نگاران شروع به انتشار مقالاتی در مورد سوء رفتار ادعایی او کردند، از بین رفت. روزنامهها ادعا میکنند که آقای رابرتز اسمیت در شش قتل زندانیان یا غیرنظامیان در افغانستان بین سالهای 2009 تا 2012 دست داشته است، چیزی که او به شدت آن را رد میکند.به گزارش روزنامه ها، این افراد شامل یک دهقان دست بسته بود که سرباز از صخره ای 10 متری اورا به پایین پرتاب کرد ، سقوطی که دندان های مرد را درآورد، قبل از اینکه بعداً به ضرب گلوله کشته شود.
یکی دیگر از آنها یک نوجوانی اسیر از افغانستان بود، به طوری که یک شاهد وحشت زده که “مثل برگ می لرزید”. به دادگاه گفت که آقای رابرتز اسمیت بعداً ادعا کرده است که به سر او شلیک کرده است و به خود می بالیده که این “زیباترین چیزی است که تا به حال دیده ام”.دادگاه فدرال همچنین شنید که آقای رابرتز-اسمیت از ماشین دار برای کشتن یک جنگجوی اسیر استفاده کرده است که پای مصنوعی او سپس به عنوان غنائم گرفته شد و بعداً توسط سربازان به عنوان ظرف نوشیدنی مورد استفاده قرار گرفت. روزنامهها ادعا میکنند که قتلهای دیگر به دستور او برای شروع یا قتل تازهکاران صادر شده است.
کنوانسیون ژینوقواعد بینالمللی که برای محدود کردن وحشیگری جنگ در نظر گرفته شده است، – شکنجه، کشتار یا رفتار ظالمانه با اسیران را ممنوع میکند و در عین حال از سربازان مجروح و بیمار محافظت میکند.نیکلاس اونز، یکی از وکلای روزنامهها، گفته است: «هیچ یک از قتلهایی که ما ادعا میکنیم… شامل تصمیمهایی نبود که در گرماگرم نبرد گرفته شد… اما آقای رابرتز اسمیت می گوید که او همیشه به قوانین احترام گذاشته است. او استدلال میکند که پنج مورد از قتلها به طور قانونی در جریان نبرد رخ داده است و ششمین قتل اصلاً اتفاق نیفتاده است.
تیم حقوقی سرجوخه سابق SAS استدلال می کند که جدی ترین اتهاماتی که آقای رابرتز اسمیت با آنها روبرو می شود توسط همکاران حسود”دروغگوها” و “شایعه پردازان” – برای لکه دار کردن او ساخته شده است.آرتور موزس، وکیل مدافع او در دادگاه گفت: «آنچه که او انتظار نداشت این بود که با دریافت نشان صلیب ویکتوریا، هدفی در پشت خود داشته باشد.روزنامه ها برای تایید ادعاهای خود شاهدانی را از جمله روستاییان افغانستان، یک وزیر فدرال و بسیاری از سربازان نخبه سابق یا در حال خدمت را فراخواندند.
آنها در نهایت ادعاهای مخرب تری را کشف کردند. یکی از دوستان نزدیک آقای رابرتز اسمیت که به طور ناشناس شهادت داده است،گفته که سه قتل دیگر در افغانستان انجام شده که علاوه بر موارد ذکر شده در پرونده روزنامه ها،آقای رابرتز اسمیت به دست داشتن در آنها متهم شده است،شواهد زیادی دیگری نیز به ادعاهایی که آقای رابرتز اسمیت همسالان خود را مورد آزار و اذیت قرار داده ، اختصاص داده شده بود.اما نسخههای آقای رابرتز اسمیت از وقایع در مواقع دیگر توسط شاهدان، همراه با گزارشهای رسمی میدانی تأیید میشد، اگرچه روزنامهها ادعا میکنند که این موارد برای سرپوش گذاشتن بر جنایات جعل شده است.شواهد حیرت انگیزی در مورد مسائل دیگر نیز در جریان پرونده افترا ظاهر شد، از جمله:
اعترافات آقای رابرتز اسمیت مبنی بر اینکه چندین لپ تاپ را آتش زده بود تا اطلاعاتش را پاک کند.ادعا می کند که او اطلاعات طبقه بندی شده را در جعبه ناهار یک کودک در حیاط خانه اش دفن کرده است.شهادت یک بازپرس خصوصی مبنی بر اینکه آقای رابرتز اسمیت از او خواسته بود که نامه های تهدیدآمیز و ناشناس به سربازانی را که با تحقیقات جنایات جنگی همکاری می کردند، مقصر بداند.آقای رابرتز اسمیت به خاطر هیچ یک از اتهامات متهم نشده است و هیچ یافته ای علیه او در دادگاه جنایی صورت نگرفته است.اما شواهد، دنیای معمولاً پنهان SAS را نیز مورد توجه قرار داده است.این محاکمه از سربازان بازنشسته و در حال خدمت SAS شنیده شد که گفتند هرگونه سوء رفتار احتمالی به ندرت به دلیل وجود “رمز سکوت” در داخل هنگ گزارش می شود، در حالی که دیگران در صورت لزوم از اقدامات خود دفاع کردند.تقریباً سه سال پس از گزارش برجسته بریتون، رسانههای محلی گزارش دادهاند که بیش از 40 سرباز به دلیل نقششان در جنایات جنگی مورد بازجویی قرار گرفتهاند، اما اتهامات فقط علیه یک نفر مطرح شده است. پیتر استنلی، مورخ اصلی سابق در یادبود جنگ استرالیا، میگوید، قضاوت در دادگاه آقای رابرتز اسمیت لحظه بزرگی برای استرالیا هم از نظر قانونی و هم از نظر فرهنگی – است.
روند طی مراحل این دادگاه ادامه دارد./BBC NEWS