مرام عطایی از پدر و مادر افغانستانی در مصر متولده و اکنون دانشجوی موسیقی در دانشگاه میشیگان در امریکاست. او موسیقی را در افغانستان ادامه داد و اکنون نیز به صورت آکادمیک به تحصیل به این رشته هنری مشغول است. او موسیقی را از پنج سالگی شروع کرده و یکی از چهره های جوان موسیقی معاصر به شمار میرود در این گفتگو از او در مورد موسیقی و زندگی او و همچنان دیدگاه او نسبت به وضعیت زنان در افغانستان پرسیده ایم.
موسیقی را از چه سنی و با چه سازی شروع کردید؟
موسیقی را از پنج سالگی شروع کردم و آله موسیقی من پیانو است.
انستيتوت موسیقی افغانستان چه نقشی در آموزش شما و دیگر نوجوانان داشت؟
انستيتوت موسيقى تنها مکتب موسیقی در افغانستان بوده که بطور مسلکی و اکادیمی موسیقی آموزش داده انستیتوت موسیقی برای خودم و شاگردهای دیگر فرصتهای زیادی داده که به چیزی که علاقه داریم انجام دهیم بدون ترس. فضای آزاد و هر چیز برای ما فراهم ساخته تا به آرزوهای خود برسیم و بدون تشویق مکتب و داکتر احمد سرمست امکان نداشت که موسیقی به طور مسلکی ادامه پیدا کند در افغانستان.
فعلا کجا هستید ؟ درس می خوانید؟
فعلا در امریکا در دانشگاه میشیگان در رشته پیانو درس میخوانم.
تفاوت آموزش موسیقی اینجا و افغانستان را چی گونه میبینید؟
تفاوت این است که مردم اینجا بیشتر آزادی دارند در موسیقی و همه چیز برایشان فراهم بوده تا پیشرفت کنند بر عکس افغانستان که موسیقی نواز ها به بسیار مشکلات پیشرفت میکردند اینجا استادهای پیشرفت و لایق هستند که به بسیار وقت کم شاگردها ره به سطح بالا میرسانند. در افغانستان استاد های موسیقی زیادی نبودند شاگرد باید با زحمت خود پیشرفت میکرد آلات موسیقی هم اینجا زیاد است در افغانستان آلات موسیقی کافی نبود و شاگردها نمیتوانستن به حد کافی تمرین کنند.
آموزش در فضای دانشگاه آمریکا دست کم در اول برای تان سخت بود؟
فعلا سال دوم دانشگاه میخوانم اما در اول بسیار سخت بوده از نگاه حالت روانی مشکل بود چون خودم وقت سقوط کردن کابل آمدم امریکا درعین وقت بایدخود را آماده می کردم به دانشگاه.شاگردان اینجا بسیار درموسیقی لایق هستند.آنها از کشور های مختلف اند.من زیاد زحمت کشیدم تا همیشه هم سطح دیگران باشم وهم چنان به خاطری که نمایندگی از افغانستان می کردم.
چه فکر میکنید در مورد کشوری که آن تعلق دارید و حتا دختران هم سن شما حالا اجازه ندارند به مکتب بروند؟
خودم باور دارم که افغانستان بسیار جوانهای زحمت کش و علاقمند به درس دارند چون خودم یکی از آنها بودم فکر میکنم که هر دو حالت یکی است. اگر دختران هم اجازه درس را ،میداشتن زیر حکومت طالبها فکر نکنم چیزهای مورد علاقه شان یا درسهای درست ره میخواندن اما هیچ وقت کسانی که علاقه به درس دارند نا امید نباشند خودم هیچ کسی باور نمیکرد و تشویق هم نمیکرد که بتوانم موسیقی ره ادامه بدهم و به خصوص در خارج درس بخوانم اگر بجای دختران افغانستان فعلا میبودم در خانه میخواندم.
میخواهید نماینده آن دختران در امریکا و جهان باشید؟
من همیشه آرزویم است که نماینده گی کنم از دختران و این مسولیت من است.
پیانو نوازی در افغانستان چطور بود؟ آیا پیانو نواز ماهری داشتیم؟ پیانو نوازی در افغانستان گرچه دشوار بود به خصوص به دخترها اما بسیار لذت بخش بود تمام رنجهای و مشکلات جامعه ره با موسیقی فراموش میکردیم پیانو نواز ماهری که به شکل مسلکی از پوهنتون فارغ شده باشه نداشتیم اما شاگردهای جوان مکتب موسیقی آرزو داشتن که پیانو نواز ماهری باشن و فعلا همه ایشان در کشورهای مختلف پیانوره ادامه میدهن و به آرزوهای خود نزدیکتر میشن.
با موسیقی افغانی و ایرانی رابطه دارید؟ میشنوید؟
بلی، موسیقی ایرانی هم نواختم موسیقی گوگوش مورد علاقه من است.
پیام تان به آنانی که زندگی را برای دختران جوان و زنان دشوار ساخته اند چیست؟
آنها زندگی را برای خانم ها دشوار میسازند فقط از ترس از توانایی و پیشرفت زن ها. اما آنها نمیتوانند حس آزادی و اندیشه های زنان ره سرکوب کنند
