هندو باوران افغانستان از نوروز تا «روشب»

ایشورداس از هندو باوران افغانستان و از چهره‌های برجستۀ فرهنگی و اجتماعی کشور است. او طی سالها در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به حیث یکی از روشنفکران مشهور کشور برای جامعۀ افغانستان قلم و قدم زده است. آقای ایشور داس فرزند اوتم چندهون است و در سال 1333 خورشیدی در شهر کابل دیده به جهان گشوده است. او لیسانس خود را در سال 1358 هجری خورشیدی از انستیتوت ادارۀ صنعت درکابل به دست آورد و اکنون در آلمان زندگی می‌کند و مصروف کار در یکی از موسسه‌های آن کشور است.آقای داس برعلاوه وبسایت کابل نات را نیز سالیانی است راه اندازی کرده و در آن مطالب متنوع و گسترده ای را به نشر میرساند. در فضای مجازی اما آقای داس به خاطر نشر عکس های قدیمی و تاریخی افغانستان مشهور است. او ازطریق شبکه های اجتماعی عکس های متنوعی از سالیان رفتۀ افغانستان را منتشر می کند. او هم خودش به مجموعه ای از عکس های قدیمی دسترسی دارد که برخی از آن ها را خودش عکاسی کرده است و هم به گفتهۀ خودش شماری از عکس ها را دوستانش در اختیار او قرار میدهند. چنانچه اشاره شد او از هندو باوران افغانستان است که سابقه و تاریخ طولانی در افغانستان دارند و در بخش های مختلف کشور همواره درکنار دیگر اقوام و مردم این کشور زندگی کرده و در تمامی احوال سرزمین مشترک دخیل بوده اند. هندوباوران افغانستان با وجودی که به عنوان بخشی از جامعه همواره درکنار مسلمانان و دیگر هم وطنان خود به خوشی زندگی کرده اند اما بنا به وضعیت کشور و افراط گرایی برخی و تغییرات و تحولات سیاسی و نظامی ای که دراین کشور به ویژه درنیم قرن اخیر روی داد، زیان ها، تهدیدات و چالش های بسیاری را تجربه کرده اند. به ویژه با تسلط گروه طالبان بر افغانستان ، باوجود اعلام شرایط پذیرش پناهنده گی از سوی کشورهای مختلف ازجمله کانادا، مردم هندوباور افغانستان اصرار برماندن در کشور خود شان را داشتند. اما پس از روی کار آمدن طالبان در آگست 2020 وضعیت زندگی برای هندو باوران وعام مردم افغانستان به شدت اسفبار و تقریباً ناممکن شد. تا جایی که باوجود لاف وگزاف های طالبان مبنی بر تامین امنیت، به کرات به عبادتگاه های هندو باوران درکابل حملات دهشتبار صورت گرفت. با این همه هندو باوران افغانستان که آقای داس نمود و نماد برجسته و فعال آن است، بخش مهمی از تاریخ اجتماعی افغانستان اند و هنوز با تمام تلاش دل شان برای وطن مالوف و سرزمین آبایی شان افغانستان ، مانند هر هم وطن دیگر می تپد. در بیست سال اخیر آنان توانستند با وجود مخالفت تندروها، دست کم یک نماینده در مجلس نماینده گان افغانستان داشته باشند. هرچند درگذشته پیش از تهاجم شوروی به افغانستان آنان از وضعیت زندگی بهتری برخوردار بودند و مراسم و آیین های مذهبی و فرهنگی شان نیز به نیکویی و با حضور دیگر اقوام و مذاهب کشور برگذار می شد. آقای داس در مورد نوروز می گوید که « هندوهای افغانستان و هندوهای جهان دو مراسم روزه دارند، مراسم اول در بهار و مراسم دوم در خزان می‌آید، هندوها مراسم اول را به نام “نوراتیس” یاد می‌کنند و آن را در تمام خانه‌ها و درمسال‌های شان تجلیل می‌کنند. به گفتۀ ایشور داس، هندوها در یک ظرف سفالی جو کشت می‌کنند و بعد از چند روزی جو سبز می‌شود و این را به فال نیک می‌گیرند. او می‌گوید در زمان سابق زردشتی‌های این مرز و بوم نوروز می‌گفتند ولی ما همین نوروز را “رو شب” می‌گفتیم، آن‌ها گندم کشت می‌کردند، سمنک می‌ساختند و هندوان جو کشت می‌کنند و سمنک می‌سازند.

آقای ایشور داس گفت به باور هندوان کاشتن گندم در اول سال نو بی حرمتی به خداوند است؛ از این خاطر ما جو کشت می‌کنیم. هفت میوه که در نوروز استفاده می‌شود را آقای داس متعلق به“نوراتیس” هندوها نیز می‌داند و می‌افزاید که در همین دو مراسم که یکی در اول بهار است دیگرش در فصل خزان/پاییز، چیزی 

شبیه به هفت میوه غذای اصلی خانواده‌های هندو است که روزه می‌گیرند و از هفت میوه استفاده می‌کنند. ایشور داس، بیان کرد که در جریان این دو مراسم خوردن دیگر غذاها به جز هفت میوه منع است و باید در 9 روز که همه هندوها روزه‌دار اند، فقط از هفت میوه استفاده کنند. آقای ایشور داس، نوروز را همان “نوراتیس” هندوان می‌گوید و این جشن را قابل احترام و جشن زایش طبیعت خواند.