سلامت روان وجامعهء ما
سلامت روان به معنای تندرستی است که در آن فرد تواناییهای خود را بشناسد، بتواند با استرسهای معمول زندگی کنار بیاید، کار مفید و سازنده انجام دهد و بتواند با جامعه خود تعامل برقرار کند. ابتدا تعریف کوتاهی از جسم ، روح و روان را در اینجا بخوانید.
تعریف جسم، روح و روان
روح و روان جزو مسائل مهم در بدن یک فرد بوده که باید به شکل درستی از آنها مراقبت شود. دیدگاههای بسیاری راجع به انسان وجود دارد که هر کدام از آنها با یکدیگر متفاوت هستند. از نظر کلی یک انسان از سه بخـش جسم، روان و روح تشـکیل شده است. این سه در تشکیل انسان و شروع زندگی او تأثیرگذار بوده و دارای نقشهای بسزایی هستند.
جسم انسان وسیلهای است که تنها برای مدتی به او تعلق گرفته و امانتی بیش نیست. این وسیله پس از اتمام زمان حیات یک انسان از او گرفته خواهد شد. روان قسمت میانی بدن بین جسم و روح است که بسیار حساس بوده و میتواند براساس اتفاقاتی دچار مشکل شود. روح نیز هسته مرکزی وجود انسان بوده که از طرف خداوند در او دمیده شده است.
عوامل تاثیرگذار بر سلامت روان
عوامل متعدد اجتماعی، روانی و بیولوژیکی سطح سلامت روانی فرد را در هر مقطع زمانی تعیین میکند. میتوان گفت عوامل تاثیرگذار بر سلامت روان به دو دسته کلی عوامل بیرونی و عوامل فردی یا درونی تقیسم میشود.
عوامل بیرونی : رفاه اقتصادی، آزادیهای اجتماعی و مدنی، عدالت اجتماعی و عدم تبعیض جنسیتی، نژادی و قومی، ثبات و امنیت سیاسی-اجتماعی است.
عوامل درونی : شیوه یا سبک زندگی سالم، ژنتیک، خودباوری و شناخت از خود و تقویت اعتماد بنفس است.
5 فاکتور سلامت روان فردی چیست؟
- خواب کافی : نداشتن خواب راحت و کافی روی کلیه فرآیندهای مغز ما تاثیر گذاشته و در طولانی مدت باعث افزایش خستگی، عدم تمرکز، بالا رفتن احتمال ابتلا به افسردگی و حتی در موارد حاد میل به خودکشی میشود!
- تغذیه سالم: رژیم غذایی سالم و مبتنی بر دریافت انرژی و کالری کافی ارتباط مستقیم با روان و عملکردهای روانی، احساسی ما دارد. شاید شما هم تجربه کردهاید، زمانی که ساعتهای زیادی گرسنه بمانید، عصبی و خشمگین میشوید! حال این احساس گرسنگی را در ابعادی بزرگتر ببینیم. چناچه مواد لازم و مفید مثل ویتامینها، پروتئینها، غلات و حبوبات، لبنیات و دیگر مواد غذایی به اندازه کافی و درست در بدن ما وجود نداشته باشد احتمال کاهش سلامت روانمان بیشتر از پیش خواهد بود.
- روابط عاطفی سالم: بسیاری از ما بدون اینکه بدانیم در دام روابط عاطفی ناسالم و بسیار مخربی هستیم. فرقی نمیکند سالهاست ازدواج کردهایم یا تازه وارد یک رابطه عاطفه شدهایم. باید توجه داشته باشیم کیفیت روابط عاطفی و افرادی که به آنها نزدیک میشویم و اعتماد میکنیم بر سلامت روان ما تاثیر بسزایی دارند. اختلالات روانی بسیاری ریشه در روابط عاطفی – جنسی ما دارد. لازم است حتما با این اختلالات آشنا شده و پیش از اقدام برای رابطه نسبت به نیازهای فردی خویش و خلاقیات شخص موردنظرمان آگاهی کامل داشته باشیم.
- کمبود ارتباط: در صورتیکه در محیط خانواده و یا دوستانمان روابط کافی و رضایتبخش نداشته باشیم در درازمدت زمینه افسردگی و فرار از اجتماع در ما قوت خواهد گرفت. نگاهی به شرایط و وضعیت حاکم بر جهان بعد از همهگیری کرونا نشان میدهد، فاصله اجتماعی و ضرورتِ قرنطینه منجر به بالارفتن میزان ِ افسردگی در سراسر جهان شده است. نباید از یاد برد که ما موجوداتی اجتماعی هستیم و داشتن روابط و ارتباطات اجتماعی میتواند انرژی ما را برای انجام کارهای روزمره بالا برده و بر ارتقای سلامت روانمان تاثیر گذارد.
- ورزش و تحرک: احتمالا ضربالمثل: «عقل سالم، در بدن سالم است» را شما هم شنیدهاید. چه به این ضربالمثل اعتقاد داشته باشیم چه نه، امروزه علم روانشناسی ثابت کرده ورزش و تحرک از عوامل مهم سلامت روان ما است. طرز صحیح تنفس، انجام ورزشهای هوازی، یوگا، دو، دوچرخهسواری، رقص، پیادهروی و هر تحرکی که جزوی از برنامه روزانه ما باشد میتواند به ارتقای سلامت روحی ما نیز کمک کند. بالا رفتن گردش خون، ضربان قلب، دریافت میزان بیشتر اکسیژن و تقویت ماهیچهها و عضلات اندامهای بدن منجر به احساس بهتر در ما خواهد شد.
با توجه به موارد ذکر شده در بالا و همچنین بالا بردن انگیزههای شخصی در جهانی که ممکن است هر ساعت و هر دقیقه همراه با یک خبر بد ما را نگرانتر کند یکی از مهمترین راههای دستیابی به سلامت روان است. برای ارتقای سلامت روان و داشتن رضایت ِ بیشتر از زندگی لازم است اولین قدمها را از همین لحظه برداریم و نسبت به خودشناسی و تقویت ِ بنیادهای فکری و احساسیمان اقدام کنیم.
اگر این مطلب را دوست داشتید برای تهیه مطلب بعدی نظر خود را بنویسید. سیما قادری