دوکانداری بانویی درغرب کابل درمیان ترس وناچاری
روایت یک فروشندهء خانم از وضعیت کارکردن در فروشگاه سیمساری اش زیر سایه طالبان در یکی از مارکیت های تجارتی شهر کابل:
گزارشگر فارسی تایمز در شهر کابل با خانم فروشنده ای در دریک فروشگاه مواد سیمساری گفتگو نموده است. این بانو که مالک یک مغازه است، از وضعیت کار خود در دوکانداری زیر سایه طالبان میگوید: “شخص خودم به علت مشکلات اقتصادی و نداشتن کارگر با تقبل خطر های جدی که هر لحظه ممکن اتفاق بیفتد، به دکانداری ام ادامه داده ام. از آنجاییکه در خانواده ام من تنها نان آور هستم مجبور ام که به کار ادامه دهم. شوهرم مدت نه سال می شود که برای رفتن به استرالیا از افغانستان خارج شده اما تا هنوز در جاکارتا پایتخت اندونیزیا به سر می برد. بعد از اینکه بی سرنوشت ماندن شوهرم در جاکارتا طولانی شد، خانوادهء ما با مشکلات شدید اقتصادی مواجه گردید.
او اضافه کرد که: بناً با مشورت شوهرم حویلی خود را در شهر کابل فروختیم و بیش از نصف پول آن را در این مارکت فروشگاه سیمساری راه انداختم. مدت دوسال در زمان جمهوریت فعالیت کردم که برایم نهایت رضایت بخش بود. از درآمد خود می توانستم به گونهء کافی مایحتاج خانواده را تهیه نموده و حتی برای خرچ شوهرم به جاکارتا میفرستادم. اما متاسفانه بعد از بوجود حکومت طالبان در کابل از یکسو کاروبار به شدت افت نمود و از سوی دیگر آنها به ما اجازه کار کردن را نمی دهند. این خانم فروشنده می گوید که:
اما من چون هیچ گزینهء دیگری ندارم و ناچار هستم باید از این فروشگاه مصارف خانواده و شوهرم را که در کمپ زندگی می کند، تهیه نمایم، حتی بعد از ممنوعیت طالبان به سرکار می آیم. دوبار با اعضای امر به معروف طالبان در دوکان ام مواجه شده ام، هردو بارکه پرسیدند گفتم که شوهرم به آن طرف جاده رفته و زود برمی گردد. الحمد الله تا آخر منتظر نماندند تا دروغ مرا را بفهمند. او می افزاید که کار کردن در اینجا واقعن سخت است. هر لحظه ممکن است توسط اعضای این گروه گرفتار شده و مجازات شوم. اما چون چارهء دیگر وجود ندارد تا هنوز ادامه داده ام.” بر علاوه این بانو چندین بانوی دیگر نیز در مارکت های مختلف شهر کابل دیده می شوند که به دلیل مشکلات اقتصادی حتا با وجود ممانعت ها ومحدودیت های گسترده طالبان تا اکنون به فعالیت های اقتصادی خود ادامه داده اند .
قبل از به قدرت رسیدن طالبان در مارکیت های بزرگ تجارتی شهر کابل، زنان در کنار مردان فعالیت های تجارتی و اقتصادی قابل ملاحظه ای داشتند. فعالیت این خانم ها بیشتر متمرکز به فروشگاه های سیمساری، پوشاک فروشی، جواهر فروشی و دفاتر عرضه خدمات بود. طوری که یک بخش بزرگ از عرضه کالا و خدمات توسط زنان صورت می گرفت و متقاضیان نیز به کالا و خدمات مورد نیاز خود به گونه وسیع تر می توانستند دسترسی پیدا کنند. با شروع حاکمیت طالبانی تعداد این بانوان تجارت پیشه تا اندازه ای کاهش یافت اما قسمت زیاد آنها به فعالیت شان ادامه دادند.
تحقیق ما نشان می دهد که بعد از گذر زمان و افزایش وضع محدودیت ها از سوی طالبان شمار این فعالان اقتصادی روز به روز کاهش یافته است. تا اینکه بلاخره در ماه نوامبر 2022 زمانیکه دولت طالبان ممنوعیت کامل و جدی را به گونه ناگهانی درمورد کار و تحصیل زنان افغانستان وضع نمود و در اثر آن، تمام فعالیت های زنان در افغانستان ممنوع اعلام گردید.
بنابر این بعد از این ممنوعیت اکثریت مطلق زنان تجارت پیشه که مالک فروشگاه ها و دفاتر کاری مختلف در مارکیت های تجارتی بزرگ شهر های افغانستان از جمله شهر کابل بودند، ناچار فعالیت شان را نیز به حالت تعلیق در آوردند. این تحقیق به گونهء ناباورانه نشان میدهد که بعضی از این بانوان تجارت پیشه حتی تا اکنون با قبول نمودن خطر جدی که از سوی اعضای امربه معروف و نهی از منکر طالبان متوجه آنها ست، به فعالیت شان ادامه داده اند.
دلایل اساسی تداوم فعالیت این بانوان باوجود خطرات جدی در داخل افغانستان، مشکلات اقتصادی خانواده های آنها عنوان شده است.
