گرد آفرید نقال زن شاهنامه در تهرانجلس
امروز زاد روز حکیم ابوالقاسم فردوسی سراینده شاهنامه است ،کتابی که برای زبان،فرهنگ وتمدن فارسی مهم ترین است. شاهنامه خوانی در طول تاریخ درمیان کشورها وشهرهای وروستاهای فارسی زبان در منطقه ای وسیعی از آسیا رواج داشته است. اما بیشتر شاهنامه خوانان ومجالس شاهنامه خوانی مردانه بوده است. گرد آفرید بانویی که در لاس آنجلس آمریکا به نقالی شاهنامه می پردازد، این تابو را شکسته است. به گزارش لاس آنجلس تایمز:گردآفرید، حماسهسرای فارسی زبان، در تالار ضیافت مجللی در غرب هالیوود که با رنگهای بهاری مزین شده است، مانند قهرمانی اسطورهای، با جلیقهای سفید دوزی شده، آستینهای سیاه و چکمههای سفید تا بالای زانو، قدم برمیدارد. روسری نقرهای مانند تاج روی موهای بلند و تیرهاش چیده شده است.به نقل از لاس آنجلس تایمز:تماشاگران ساکت میشوند چون هیبت فرماندهنده و خشن گردآفرید اتاق را با فارسی ملودیک پر میکند. او با آمیزهای از نثر، شعر، پایکوبی و پانتومیم، بیش از 25 سال است که مخاطب را مجذوب داستانهایی از شاهنامه – شعر حماسی فارسی زبانان که توسط فردوسی شاعر در سال 1010 به پایان رسید، میآورد برای قرنها، داستاننویسان ماهر فارسی زبان معروف به نقالها، مخاطبان قهوهخانههای سنتی را با داستانهایی از شاهنامه پنجاه هزار بیتی مجذوب میکردند، اما از نظر تاریخی این هنری بود که توسط مردان و برای مردان اجرا میشد. گردآفرید که داستان زندگی او به خودی خود حماسه ای است، اولین زن نقال شناخته شده ای است که این صنعت را به روش سنتی از مرشدها یا استادان نقالی آموخته است.
حتی یک غیر فارسی زبان هم میتوانست عناصر کلیدی داستان را تشخیص دهد – گردآفرید برای پوشاندن زنانگی خود کلاه ایمنی به سر میکرد، بیباکانه سوار بر اسبش به جنگ میرفت، تیرهایش را در باد میفرستاد. هنگامی که مهاجم او سرانجام کلاه خود را با نیزه برمی دارد، او در شگفتی متوجه می شود که حریف او یک زن جوان زیبا با موهای بلند و روان است.
میزراحی گفت: «گوردآفرید مانند ژان دارک در فرهنگ غرب، مظهر شخصیت و قدرت زنان از دوران باستان است. هر وقت با زنی سر و کار دارید که بسیار قوی و مصمم است و از هیچ چیز نمی ترسد، او را گردآفرید می نامیم.
چند هفته پس از اجرا، گردآفرید امروزی (او پس از دریافت تابعیت ایالات متحده، نام خود را رسما به گورد آفرید تغییر داد
بسیاری از فارسی زبانان با شنیدن داستانهای شاهنامه که در انگلیسی به کتاب شاهان معروف است، از زبان والدین خود بزرگ میشوند. اما گردآفرید فقط چند قصه را می دانست که در مدرسه یاد گرفته بود. تا اینکه در سال 1377، زمانی که او دانشجوی دانشگاه تهران بود، اولین اجرای نقالی خود را دید. او فوراً به سمت آن کشیده شد.
او گفت: «در نوع خود، این یک تئاتر یک نفره است. یک نقال فیلمنامههای خودش را ویرایش میکند، خودش اجرا را کارگردانی میکند و شخصیتهای مختلفی خلق میکند. او از تقلید غرش شیر، ناله اسب و غرش اژدها ابایی ندارد.»