ٍ
رویدادها

کتاب‌خوانی دختران افغانستان زیر سایه ترس طالبان

نویسنده: منیژه بهره

” به منظور ارتقای ظرفیت ها و افزایش آگاهی، هرازگاهی سمینارهای مختلف نیز به گونه ی آنلاین توسط دوستان داوطلب برگزار می شود و اعضای گروه کتابخوانی اشتراک می کنند. علاوه بر آن، این گروه کتاب خوانی در فضای مجازی تلگرام نیز فعال است تا بانوانی که بنابر دلایل مختلف فرصت اشتراک در جلسات را نمی یابند و یا در شهر و کشور دیگر زندگی می کنند، در فضای مجازی تلگرام از مباحث گروه و کتاب های معرفی شده بهره مند شوند. “

پس از استیلای مجدد طالبان در افغانستان و در بحبوبه پژمرده شدن کتاب ها، اندیشه ها و چیرگی سایه ی نحس ناامیدی، با تعدادی از دوستان هم دل و هم فکر از جمله بانو نیلوفر نیک سیر (شاعر، نویسنده و استاد دانشگاه در هرات) بر آن شدیم تا جلسه‌‌های دوام‌دار «کتاب‌خوانی» را در فرهنگ‌سرای استاد عبدالواحد بهره برگزار نماییم و کورسوی امیدی باشیم در ناامیدی‌ها. این جمع هم‌دل و هم‌فکر با الهام از فرموده‌ی مولانا در تلاش است تا در حد وُسع نقش فردی خود را با توسل به کتاب انجام دهد.

تو مگو همه به‌جنگند، و ز صلح من چه آید

تو یکی نه‌ای، هزاری، تو چراغ خود بر افروز

که یکی چراغ روشن، ز هزار مرده بهتر

که بِه است یک قد خوش، ز هزار قامت کوز

این جلسات، به عنوان یک روش نرم مبارزه، به هدف معرفی و تقویت پایگاه معرفتی زن در جامعه، نهادینه سازی فرهنگ کتاب خوانی، تقویت تفکر و اندیشه و افزایش آگاهی راه اندازی شده است تا بدین ترتیب زنان با توسل به کتاب و اندیشه، به نیروی خودآگاهی مسلح شوند تا هیچ نیروی دیگری نتواند آنان را سرکوب کند. زیرا باور بر اینست که نیرومندی یک فرد در گرو نیرومندی فکر آن است و نیرومندی فکر در گرو کتاب ها و تفکرات.

جلسات کتابخوانی بانوان در نخست با چهار نفر و اکنون با بیش از صد و بیست عضو، حدود یک و نیم سال است که به گونه ی نظام مند و هدفمند و بدون وقفه، در فرهنگسرا در ماه دو بار برگزار می شود. در این حلقه کتاب‌خوانی رده‌های سنی مختلف با سطوح تعلیمی و تحصیلی متفاوت  حضور دارند و با اشتیاق در فضای سرد و سخت، از کتاب ها و اندیشه ها سخن می‌زنند. در طی این مدت کتاب های حول محور فمینیسم، ادبیات غرب، ادبیات شرق، مطالعات تاریخ، جامعه شناسی، فلسفه، دین، روان شناسی وغیره انتخاب و بحث می شود. در هر جلسه یک کتاب با رأی اکثریت انتخاب و در جلسه ی آتی، هر یک از بانوان یادداشت ها و برداشت های خود را از کتاب بیان می کنند. در نهایت با توجه به تنوع فکری و رشته تحصیلی اشتراک کنندگان، یک کتاب از چند زاویه مورد بحث قرار می گیرد و بر غنای فکری هر یک از اشتراک کنندگان می افزاید. علاوه بر آن، هرازگاهی نگرانی ها و دغدغه های موجود در جامعه نیز چاشنی جلسات مان می شود و هر آنچه دل تنگ مان می خواهد، می گوییم و می شنویم.

تخمِ گُل است، گُل ندهد تا نکاریش

داند کسی که تخم گُلی ارث برده است

 کاشتن تخم کتاب در هر نقطه ی افغانستان امیدی ست بزرگ و آرمانی ست تحقق شدنی مشروط به تلاش و پشتکار. چنانچه در گذشته نیز معدودی از کتاب دوستان در بعضی شهرهای افغانستان، بذر کتاب را کاشتند و پس از حاکمیت طالبان نیز فرهنگسرای استاد بهره این بذر را برای بانوان کاشت، حالا مدت یک ماه است که بانو مریم صمیم یکی از اعضای گروه کتابخوانی بانوان در فرهنگسرا، این بذر را در ولایت غور برای زنان محروم آن ولایت کاشته است. به امید برداشتِ این کاشت ها!

به منظور ارتقای ظرفیت ها و افزایش آگاهی، هرازگاهی سمینارهای مختلف نیز به گونه ی آنلاین توسط دوستان داوطلب برگزار می شود و اعضای گروه کتابخوانی اشتراک می کنند. علاوه بر آن، این گروه کتاب خوانی در فضای مجازی تلگرام نیز فعال است تا بانوانی که بنابر دلایل مختلف فرصت اشتراک در جلسات را نمی یابند و یا در شهر و کشور دیگر زندگی می کنند، در فضای مجازی تلگرام از مباحث گروه و کتاب های معرفی شده بهره مند شوند.

این جلسات با محوریت کتاب و تبادل فکری، در چشم انداز طولانی مدت اش در صدد آشتی جامعه ی افغانستان با زن و

آشتی جامعه با کتاب است؛ چون جامعه ی ما با هر دو بیگانه است و با هر دو قهر است انگار. به‌ دلیل همین بیگانگی و آشتی‌نشدگی با کتاب و زن است که جامعه ما نیز با پیشرفت و توسعه بیگانه شده است. در نهایت اگر به هزار و یک «بهانه» سعی می‌شود زن حذف شود، زن به هزار و یک «دلیل» دوباره ظهور کند.

علاوه بر موارد فوق، سعادت مندانه بیش از پنج ماه است که جلسات قصه خوانی و آموزش مهارت ها برای کودکان و نوجوانان نیز در فرهنگسرای استاد عبدالواحد بهره برگزار می شود. در این جلسات قصه ها و کتاب ها توسط مسئول این جلسات بانو فاطمه کریمی به خوانش گرفته می شود و هر یک از کودکان، پیام های نهفته اخلاقی در کتاب ها و قصه ها را می آموزند. آموزش مهارت های مختلف اعم از نقاشی، خطاطی وغیره نیز از فعالیت های دیگریست که توسط دوستان داوطلب برای کودکان و نوجوانان آموزش داده می شود.هدف از این جلسات، رشد و تقویت ظرفیت فکری کودکان و نوجوان، آشنایی کودکان با کتاب و اندیشه ها، تمرین و تقویت اندیشیدن برای کودکان و فراگیری مهارت‌هایی چون نقاشی و خطاطی وغیره است.

لازم به یادآوری است که فرهنگسرای استاد عبدالواحد بهره به عنوان یک بنیاد غیر انتفاعی و مستقل، فعالیت های فوق را بدون حمایت مادی و معنوی نهادهای دولتی و غیر دولتی و به گونه ی مستقل انجام می دهد.

منیژه بهره، متولد هرات، عضو یک خانواده تحصیل کرده، فرهنگی و روشنفکر، دانشجوی مقطع دکترا در رشته جامعه شناسی در دانشگاه انقره، ترکیه. مسئول فرهنگسرای استاد عبدالواحد بهره و علاقمند به پژوهش و مطالعات.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا