پس از تسلط تالبان، صدها دانشجوی افغانستان درهند نتوانستندادامهء تحصیل بدهند

یاسمین عظیمی، دانشجوی افغانستانی، دو سال است که در تلاش برای گرفتن ویزا برای از سرگیری تحصیل در هند است. اما این جوان 22 ساله از کابل می گوید که درخواست ویزای او سه بار رد شده است.

عظیمی در جنوری 2021 با بورسیه ای که توسط شورای روابط فرهنگی هند (ICCR)، یک نهاد مستقل زیر نظر وزارت امور خارجه، ارائه شده بود، در یک برنامه تحصیلات تکمیلی برای تحصیل علوم سیاسی در دانشگاه چندیگر در ایالت پنجاب شمالی پذیرفته شد. اما برنامه های او برای ادامه تحصیل در هند پس از آن که وزارت امور خارجه هند، تمام ویزه های افغانستان از جمله ویزای دانشجویی را پس از تسلط طالبان بر افغانستان در لغو کرد، نقش بر آب شد.

با طولانی شدن روند ویزای او، عظیمی در نهایت به دوره آنلاین خود پیوست، اما هشت ماه پس از شروع، با وجود درخواست های مکرر از مقام های دانشگاه، نتایج او همچنان معلق است. به گزارش الجزیره:

مشکلات او در 25 آگست 2021 آغاز شد، زمانی که وزارت امور داخله هند وستان با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: “با در نظر گرفتن برخی گزارش ها مبنی بر جابجایی برخی پاسپورت های اتباع افغانستان، ویزه هایی را که قبلا برای همه اتباع افغانستان صادر شده است ودر خارج از هند به سر می برند، فوری باطل بمانید.» دولت هند همچنین سفارت خود در کابل را به دلیل قطع روابط دیپلماتیک در پی تسخیر پایتخت افغانستان توسط طالبان، تعطیل کرد. در آگست گذشته، دهلی نو فعالیت محدود سفارت خود را از سر گرفت، اما امکانات ویزه هنوز در دسترس نیست. دهلی نو در عوض به اتباع افغانستان گفته که از طریق برنامه ویزای الکترونیکی درخواست دهند اما این برنامه فقط برای شش ماه اعتبار دارد و در شرایط استثنایی اعطا می شود.

سال گذشته تنها به 300 شهروندافغانستان ویزای الکترونیک داده شده است، یعنی عظیمی و هزاران  دیگر که برای تحصیل یا تداوی از افغانستان به هند سفر می کنند، هم چنان منتظر مانده اند.

درخواست ویزای الکترونیکی به مدارک اولیه مانند شناسنامه و دعوت نامه از یک موسسه در هند نیاز دارد. اما به گفتهء سفارت افغانستان در دهلی نو، بیش از 2500 دانشجوی افغانستان که در دانشگاه ها و کالج های هند ثبت نام کرده اند به دلیل عدم صدور ویزا در افغانستان گیر افتاده اند.

کمیته بین‌المللی ICCR هند که در سال 1950 برای ارتقای مبادلات فرهنگی تأسیس شد، قبلاً 1000 بورسیه تحصیلی سالانه را به شهروندان افغانستان که می‌خواستند در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در هند ادامه  تحصیل دهند، ارائه کرد.  این طرح کمک هزینهء تا سقف 25000 روپیه هند (302 دالر) به عنوان کمک هزینه و حدود 6500 روپیه (73 دالر) به عنوان کرایه خانه در هر ماه به هر دانشجو ارائه می کرد. بیش از 10000 دانشجوی افغانستان در حال حاضر در دانشگاه های مختلف در سراسر هند تحصیل می کنند.

عظیمی امیدوار بود که تحصیلاتش به او کمک کند تا شغلی پیدا کند و وضعیت مالی خانواده‌اش را در افغانستان در بحبوحه بحران بشردوستانه بی‌سابقه بهبود بخشد، زیرا بیش از 90 درصد مردم زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

پدرش که یک راننده حرفه ای بود، از او می خواست برای آینده ای بهتر به هند برود.

او به الجزیره گفته است: «خانواده من خیلی در آرامش بودند که بعد از تحصیل، فرصت کاری در خارج از هند پیدا می کردم.عظیمی با وجود درخواست های مکرر هنوز هیچ نتیجه ای از دانشگاه چندیگر دریافت نکرده است. یک مقام از دانشگاه چندیگر به او گفته که آنها در تلاشند تا این موضوع را حل کنند. یکی از مقام های دانشگاه به الجزیره گفته است که آنها نیز روی این موضوع کار می کنند.

یکی دیگر از دانشجویان افغان به نام مینا نظامی که از عدم صدور ویزا و عدم پاسخگویی از سوی نهادهای هندی ناامید شده بود، به الجزیره گفته است که دیگر نمی خواهد به کشوری که از 12 سالگی در آن زندگی می کرد بازگردد.نظامی، 22 ساله، که کارشناسی ارشد روانشناسی را در دانشگاه دهلی دنبال می کرد، در پی شیوع ویروس کرونا در دسامبر 2020 مجبور به بازگشت به افغانستان شد. او در کلاس های آنلاین شرکت کرد و امیدوار بود که در نهایت به دانشگاه بازگردد اما این اتفاق نیفتاده است.

نظامی برای سال اول حدود 60000 روپیه (811 دالر) به عنوان فیس پرداخت، اما کارکنان دانشگاه گفتند که آنها نمی توانند کاری انجام دهند زیرا موضوع “امنیت ملی” است. نظامی گفته است که «این مساله ناامیدکننده و غیرمنتظره است. ما حداقل از هند چنین انتظاری نداشتیم.: هیچ دانش آموزی نباید از نظر دسترسی به آموزش آسیب ببیند. «مایه تاسف است که یک تغییر سیاسی باعث شده است که هند با ما اینقدر بد رفتار کند. حداقل باید از آموزش زنان حمایت می کردند و اجازه می دادند وارد کشور شوند.»

بعد از یک سال انتظار، نظامی چاره ای جز ترک تحصیل نداشت – و اکنون در کالج دانشگاه وستفورد در امارات متحده عربی پذیرفته شده است.مانند او، بسیاری از دانشجویان افغانستان دیگر برای دانشگاه‌های جاهای دیگر، از جمله اروپا، ترکیه، ایران و پاکستان درخواست درخواست داده‌اند.

به گفتهء دولت پاکستان در سال 2022، پاکستان 4500 بورسیه تحصیلی برای دانشجویان افغانستان اعلام کرد و بیش از 7000دانشجوی افغانستان در حال حاضر در برنامه های مختلف تحصیلات تکمیلی و فوق لیسانس در پاکستان ثبت نام کرده اند.

شفا نور، 26 ساله، از کابل، در حال تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی  از یک دانشگاه هند بود در حالی که همسرش، حیدر، دانش آموخته دکترا بود. هر دوی آنها اکنون به دلیل مشکل ویزه در افغانستان گیر افتاده اند. آنها خواستار عدم افشای نام شان شدند. نور می گوید تحصیل تنها وسیله او برای دستیابی به آینده ای بهتر بود. او می‌گوید که تحصیل در افغانستان برای زنان تقریباً غیرممکن است، زیرا طالبان دختران را از رفتن به مکاتب و دانشگاه‌ها منع کرده و کار آنها را محدود کرده اند.

خانوادهء نور هیچ درآمدی ندارند زیرا اقتصاد افغانستان در بحبوحه تحریم های بین المللی متوقف شده است. پدر او، کارمند سابق دولت، پس از سقوط دولت ، شغل خود را از دست داد.

نور گفته است: “من می خواستم هر چه زودتر مدرک خود را به پایان برسانم، اما اکنون به ترک دوره  تحصیلی و پیوستن به دانشگاه دیگری در خارج از هند فکر می کنم.”

اونیب دادگر، دانشجوی دکترای علوم کامپیوتر در دانشگاه برجسته جواهر لعل نهرو در دهلی نو، مدافع دانشجویان افغانستان شده است.

این جوان 30 ساله که در حال حاضر در ایران زندگی می کند، با وزارت داخلهء هندوستان تماس گرفته اما این وزارتخانه پاسخی نداده است. او همچنین کمپین هایی را در شبکه های اجتماعی مانند توییتر اجرا کرده است. دادگر گفت که دانشگاه فنی گجرات (GTU) سال گذشته پذیرش 24 دانشجوی مهندسی افغانستان را به دلیل مشکلات ویزه لغو کرد.یکی از مقامات GTU این لغو را توجیه کرد و گفت که دانشگاه از هنجارهای تعیین شده توسط ICCR پیروی می کند که به آنها بورسیه ارائه کرده بود.

الجزیره با سایر مقامات ICCR از جمله نالینی سینگال، مدیر سیاست بورس تحصیلی و برنامه پذیرش تماس گرفت، اما پاسخی دریافت نکرد. یکی دیگر از مقامات ICCR از ارائه هرگونه اطلاعات در مورد لغو پذیرش خودداری کرد.این در حالی است که تحصیل صدها دانش جوی افغانستان با وقفه مواجه شده است.